Over het werk van Rob Voerman

De monumentale architectonische constructies, kleine beelden, fijnzinnige tekeningen en
geënsceneerde foto’s van de Nederlandse kunstenaar Rob Voerman (1966) zijn verontrustend en verleidelijk tegelijk. Ze schetsen een perfect gebouwde, utopische wereld met apocalyptische trekjes, een wereld die voortwoekert maar ook beschermt, een wereld die kapot is gegaan maar ook weer uit zijn as herrijst. Daarnaast bezit Voermans werk een belangrijke kritische component: het centrale perspectief is verlaten voor meer punten op de horizon, meer zienswijzen, voor alternatieven. Op die manier vervullen Voermans werken naast een esthetische ook altijd een imaginaire rol: het zijn voertuigen voor gedachten, vehikels voor verandering, discussie en analyse. Voermans driedimensionale beelden en monumentale installaties zijn wonderen van architectonisch en tactiel vernuft. Ze zijn opgebouwd uit (plexi)glas, epoxy, hout, karton, auto-onderdelen, textiel, papier, verf, lijm en nog veel meer. In de monumentale werken worden soms dia’s en films vertoond, soms ook
zijn het plekken voor discussie of retraite. Altijd gaat in Voermans werk een maatschappijkritische component schuil. Het verval van democratische structuren, het gevaar van (neo-)kapitalistische geldsystemen, de aard van politieke en andere machtssystemen en de grote ecologische bedreigingen die uitgaan van onze manier van leven voor de planeet – het zijn zaken die Voerman in zijn werk onderzoekt, analyseert en – niet in de laatste plaats - verbeeldt. Ook is zijn werk aanleiding om inzamelingsacties te organiseren voor de financiering van projecten in de lokale gemeenschap. Zo haalde Voerman met zijn fictieve, over een waterval opgetrokken bankgebouw The Exchange op
Sonsbeek 2016 geld op voor een herbebossingsproject op Sulawesi en Borneo, of doneert hij werk voor filantropische veilingen.
Zo verschillend als het materiaal is waarmee Voerman werkt, zo verschillend zijn ook Voermans kunsthistorische referenties. Modernistische kunstenaars als Kurt Schwitters en diens organisch voortgroeiende Merzbau, de Nederlandse utopische bouwer Constant, en Richard Buckminster Fullers ecologisch geïnspireerde geodetische dômes zijn belangrijke inspiratiebronnen.
Een aantal jaren geleden is fotografie ook een belangrijke pijler binnen Voerman’s ouvre geworden. Macht vormt in zijn fotografie een centrale rol. Voor de langzaam uitbreidende serie “Places of Power” bouwt Voerman plekken en gebouwen na, die van doen hebben met macht, politieke- en militaire macht, macht van informatie en anderszins. Na deze te hebben na-gebouwd transformeert Voerman deze maquettes of plaatst ze in een andere context. Op deze manier gaat het werk in op de systemen achter de macht en draagt het nieuwe inzichten en invalshoeken aan en zet het tevens gedachten in werking over of en hoe systeemveranderingen mogelijk zijn.
Een vrij recent project dat Voerman is aangevangen heet “Places of Power”. Daarin bouwt Voerman plekken en gebouwen na, die van doen hebben met macht na in maquettevorm. Macht kan zijn: politieke macht, macht van informatie, economie, enzovoorts. Vervolgens worden deze maquettes door Voerman getransformeerd, vaak reagerend op de systemen die ten grondslag liggen achter de macht. De maquettes worden gefotografeerd en minimaal na-bewerkt, waarbij de uiteindelijke werken foto- en lichtbakwerken zijn. Soms worden ook de maquettes zelf tentoongesteld. Recentelijk is Voerman een langjarig project gestart, waarbij hij samen met en voor inheemse gemeenschappen van het equatoriale regenwoud een nieuw geldsysteem op poten tracht te zetten: de “Equator”. Een eerste aanzet daarvoor is gegeven op Kunstenfestival Watou in 2022. Het betreft in eerste aanzet een samenwerking met Stichting Kaikoesie, 3 Surinaamse inheemse dorpen en filosoof Karim Benammar.
Voermans werk wordt internationaal tentoongesteld: van Amerika tot China en Japan. Zijn werk is opgenomen in o.a. de collecties van het MoMA (New York), het UCLA Hammer Museum (LA), Stedelijk Museum (Amsterdam), Musée d’Art Contemporaine (Kinshasa), Generali Foundation (Wenen) en tal van andere openbare en particuliere collecties in Nederland en daarbuiten.